Tıp literatüründe kandidiyazis olarak tanımlanan, kadınlarda yaygın bir sorun olarak görülen vajinal mantardan korunmanın pek çok yolu vardır. Sağlıklı vajina florasında bulunan bazı mantar ve bakteri hücrelerinin dengesi değiştiğinde mantar hücresi olarak bilinen kandida artış gösterir. Bunun sonucunda ortaya çıkan vajinal mantar; akıntı, tahriş, şişlik ve şiddetli kaşındıya neden olur.
Vajinal Mantar Nedir?
Yaygın bir enfeksiyon olan vajinal mantar, vajina ve vulva dokusunda gelişerek akıntı, şiddetli kaşıntı ve tahrişe yol açan bir sağlık sorunudur. Genellikle 4 kadından 3’ü hayatı boyunca bu sağlık sorununu bir kere yaşar. Vajinal kandidiyazis olarak tanımlanan vajinal mantar enfeksiyonu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon türü değildir. Cinsel olarak bulaşıcılığı olsa bile genellikle aktif cinsel yaşamı olmayan kadınlarda daha sık görülür.
Genellikle bitkisel yollarla ya da basit düzeydeki ilaçlarla tedavi edilerek ortadan kalkar. Bazı bireylerde sık sık tekrar etmesi halinde mantar enfeksiyonu kronikleşir ve ilaçlara karşı vücut direnç oluşturur. Bu durum kadının yaşam kalitesin ciddi düzeyde olumsuz etkiler. Sık sık idrara çıkma, yoğun beyaz akıntı, vajinal bölgede tahriş, yanma, şiddetli kaşıntı ve idrar yaparken yanma gibi belirtiler gösterir.
Vajinal Mantardan Korunmanın Yolları Nelerdir?
Kadınlarda yaygın olarak görülen vajinal mantardan korunmak için uygulanan birçok yöntem bulunmaktadır. Vajinal mantardan korunmak ve olası riski en aza indirmek için dikkat edilmesi gereken ilk husus sıkı olmayan pamuklu iç çamaşırı kullanımıdır. Mantardan korunmanın diğer yolları şu şekilde sıralanabilir:
- Vajinal temizliğin doğru yapılması, bölgenin florasının korunması bakımından oldukça önemlidir. Bu bakımdan vajina temizliği önden arkaya olacak şekilde yapılmalıdır. Anüs bölgesindeki bakteriler, vajina girişinin sağlığını tehdit edebilir.
- Bu bölgede kimyasal maddelerle temizlik yapılması halinde bölgenin pH’ı olumsuz yönde etkileneceği için yalnızca dış bölge duru su ile temizlenmelidir.
- İç çamaşırı 1 günden daha uzun süre kullanılmamalı, sık aralıklarla değiştirilmelidir. Genital bölgenin gün içerisinde sürekli kapalı olması nedeniyle havalanması ve hijyeninin korunması için iç çamaşırı her gün değiştirilmelidir.
- Mantar enfeksiyonu nemli ve ıslak dokularda daha hızlı gelişip yayıldığı için bölgenin kuru ve temiz kalması enfeksiyon riskini azaltıcı etki gösterir.
- Cilt tiplerine göre kullanılması gereken temizlik ürünleri birbirinden farklıdır. Ürün tercihi yaparken parfüm içerikli olmamasına dikkat edilmelidir.
- Genital bölgedeki tüylerin temizlenmesinde sıklıkla kullanılan jilet ve ağda gibi yöntemler kıl köklerinde tahrişe neden olduğu için iltihaplanma için zemin hazırlar. Bu nedenle tüy temizliğinde gelişmiş uygulamalar tercih edilebilir.
- Dar kıyafetler vajinanın hava almasına engel olacağı için giymemeye özen gösterilmelidir.
- Vajinal duş ve genital bölgeyi aşırı bir şekilde temizlemek dokudaki asit dengesini bozarak bölgeyi enfeksiyonlara karşı korunmasız hale getirebilir.
- Denizden ya da havuzdan çıktıktan sonra ıslak mayo, bikini ve haşema gibi kıyafetler kısa süre içerisinde değiştirilmelidir.
- Aktif ve düzenli cinsel yaşamı olan çiftlerin enfeksiyonlardan korunması için prezervatif kullanması önemlidir.
- Regl dönemlerinde kullanılan pedler sık aralıklarla değiştirilmelidir. Aksi halde uzun süre kullanıldığında enfeksiyon oluşma riski de artış gösterir.
Yanma, tahriş, yoğun akıntı ve kötü koku gibi belirtiler gösteren bu sağlık sorunu kadının cinsel yaşamı başta olmak üzere yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler. Mantar enfeksiyonunun iç organlara ilerlemesi halinde ağır bir duruma neden olabileceği için yukarıda verilen maddelere dikkat edilmelidir.
Kadın Hastalıkları Doğum Ve Tüp Bebek Uzmanı