Genç kızlar için ürkütücü gelen regl kanaması genellikle göğüslerde belirginleşme, cinsel organın çevresinde tüylenme gibi belirtilerle ortaya çıkar. Ergenlik döneminde başlayıp menopoza kadar devam eden kanamalar regl ya da adet kanaması olarak adlandırılır.
Yumurtalık rezervlerinin gelişmesiyle her ay vücut yumurta hücreleri üretir ve rahim dokusunda kalınlaşma meydana gelir. Döllenme meydana gelmezse bu doku dökülerek vücuttan atılır. Adet kanaması olarak tanımlanan bu durum üreme organlarının sağlıklı bir şekilde çalıştığını göstermektedir.
İlk Adet Kaş Yaşlarında Görülür?
Genel olarak ilk adet kanamasın görülme yaş aralığı 10-14 olsa da ortalama 12 yaşında ortaya çıkmaktadır. Kişinin kaç yaşında adet döngüsünün başlayacağı; beslenme düzeni, sosyoekonomik durum ve çevresel faktörler gibi nedenlere bağlı olarak değişiklik gösterir. Genç kızlarda 16 yaşına kadar adet döngüsü başlamamışsa ve cinsel belirtiler yoksa uzmana başvurulması önemlidir. 18 yaşına kadar ilk adet kanaması olmamışsa adet görememe teşhisi konulmaktadır.
İlk Adet Belirtileri Nedir?
İlk adet belirtileri genel olarak regl döngüsü başlamadan önce ortaya çıkar. Belirtilerin ne zaman ve hangi şekillerde meydana geleceği her genç kadında farklıdır. Adet döngüsü, üreme organlarının sağlıklı bir şekilde çalıştığını ve doğurganlık yeteneğini gösterir. Döngü içerisinde kalınlaşan rahim dokusu adet kanamasıyla vücuttan dışarı atılır. Hormonal değişikliklere neden olan ilk adet belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Göğüslerin Belirginleşmesi: İlk adet kanaması olmadan önce göğüs bölgesinde büyüme meydana gelir. Bu durum regl döngüsünün başlayacağının işaretlerinden biridir.
- Tüylenme: Cinsel organın bulunduğu bölge ve çevresinde yumuşak ve ince yapılı tüylenme meydana gelir. Tüylenme başladıktan sonraki 1-2 yıl içerisinde adet kanaması görülür.
- Vajinal Akıntı: Sarı ve beyaz renk tonlarında vajinal akıntının görülmeye başlamasından sonraki 1 yıl içerisinde ilk adet kanaması meydana gelir. Akıntı belirtisi görülmeye başlanmışsa kişinin yanında ped taşıması önerilir.
Genellikle genç kadınlarda ilk adet kanamaları bu belirtilerle ortaya çıkar. Regl döngüsü başlamadan önce annenin kızına destek olması ve süreci takip etmesi önerilir. Bunun vücut sağlığı için gerekli olduğunu ve kanamadan korkmamaları gerektiğini bilmeleri için genç kadınlar anneleri tarafından yönlendirilmelidir.
İlk Adet Kanaması Kaç Gün Sürer?
İlk adet kanamasının süresi her kadında değişiklik göstermektedir. Regl döngüsü oturmuş olan kadınlarda kanama süreci 3-7 gündür. İlk adet kanaması 3 günden kısa ya da 7 günden uzun sürebilir. Genç kadınlarda bu dönemde kan kaybetme korkusu olsa da bu korku yersizdir. Von Willebrand hastalığı tanısı olmadığı sürece vücuttan atılan kan miktarı normaldir. İlk adette vücuttan yaklaşık 30-40 ml kan atılır.
Regl döngüsü başladığında vücuttan vajinal sıvı gibi atıklar da atıldığı için çok fazla kan kaybı yaşandığı düşünülebilir. Adet kanaması sonraki aylarda farklı gün sayısında ve miktarda gerçekleşebilir. Adet döngüsü düzene girene kadar bazı aylarda kanama olmayabilir. Bunun düzene girmesi için en az 1 yıl beklenmesi gereklidir.
İlk Adetin Geç Yaşlarda Görülme Nedeni Nedir?
Sağlık bakımından herhangi bir engeli olmayan genç kadınlar ortalama 16 yaşına kadar ilk adet kanamasını görmüş olur. Eğer bu yaşa kadar regl döngüsü başlamamışsa başka sorunların işareti olabilir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
- Diyabet ve kalp hastalıkları tanısı varsa adet döneminin başlama süresinde gecikme yaşanabilir.
- Tiroit bezlerinin az ya da fazla çalışması halinde vücuttaki hormon dengesi bozulabilir, bu durumda ilk adet başlangıcı gecikebilir.
- Bazı kişilerde doğuma bağlı kromozom bozuklukları meydana gelebilir. Kromozomlarda eksiklik ya da kopma gibi durumlar varsa yumurtalıkların işlevini yerine getirmemesine neden olabilir. Böyle bir problem varsa kişi hayatı boyunca adet görmeyebilir.
- Psikolojik problemler, sağlıksız beslenme ve yeme bozuklukları üreme organlarını etkileyebilir.
- Aşırı düzeyde egzersiz yapmak ve bir spor dalıyla uğraşıyor olmak adet kanamasında gecikmeye yol açabilir.
- İdeal kilonun çok altında olan kişiler ilk adet kanamasında gecikme yaşayabilirler, aynı zamanda kişi %17’nin altında bir yağ oranına sahipse de regl döngüsünde gecikme ya da hiç başlamama sorunu yaşanabilir.
Üreme sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışabilmesi ve doğurganlık becerisinin devam etmesi açısından adet kanaması kadınlar için oldukça önemlidir. Bu bakımdan 16 yaşına kadar ilk adet kanamasını görmemiş olan gençler ebeveynlerinden destek alarak doktora başvurmalıdır.
Kadın Hastalıkları Doğum Ve Tüp Bebek Uzmanı