İçindekiler Kadınları üreme evrelerinde sıklıkla görülen yumurtalık kistleri genellikle hormon dengesizliği, genetik faktörler, gelişim bozuklukları ve yağ bezelerinde komplikasyon oluşması neticesinde ortaya çıkan bir sağlık problemidir. Nadir olarak ileri yaştaki bireylerde ve çocuklarda görülür.
Rahmin iki yanında yer alan yumurtalıklar, yumurtalık hücresi, progesteron ve östrojen hormonu üretir. Vücutta meydana gelen çeşitli bozukluklara bağlı olarak oluşan kistler büyüklükleri ve çeşitlerine göre farklılaşır. Her birinin tedavi yöntemi birbirinden farklıdır.
Kadınların sıklıkla yaşadığı yumurtalık kistleri genellikle iyi huylu yapıya sahip olsa da nadir olarak kansere dönüşme riski taşımaktadır. Kistler kendiliğinden geçebileceği gibi tedavi gerektiren semptomlar da gösterirler. İlerlemesi ve risk taşıması durumunda cerrahi işlemle tedavi uygulanır.
Yumurtalık Kisti Nedir? Yumurtalık kisti , yumurtalıkların yüzey kısmında ve içinde meydana gelen içi sıvı dolu dokulardır. Bu kese şeklindeki dokular rahmin iç yüzeyinde yer alan endometriumdan gelişebildiği gibi direkt yumurtalıklarda da meydana gelebilir. Farklı çeşitlerde yumurtalık kistleri bulunmaktadır.
Kistler iyi huylu olabileceği gibi kötü huylu da olabilir. Kistin büyüklüğü ve çeşitlerine göre semptomlar farklılık gösterir, bu nedenle uygulanan tedavi yöntemleri değişiklik göstermektedir. İyi huylu olan fonksiyonel kistler, adet döngüsü içerisinde ya da adet döneminde meydana gelmektedir.
Yumurtalık Kistinin Hangi Belirtilerle Ortaya Çıkar? Yumurtalık kisti genellikle belirti göstermese de muayene sırasında doktor tarafından tespiti yapılır. Kistlerin büyüklükleri ve bulundukları evreye bağlı olarak belirtiler ortaya çıkabilir. Çok küçük yapıdaki kistler zamanla kaybolduğu için belirti vermez. Büyümesi ve gelişmesi halinde; şişkinlik, kasıklarda ağrı, adet döngüsünün düzensizleşmesi ve hamile kalmada güçlük gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Belirtiler genellikle şu şekildedir:
Sindirim sisteminde bozukluk Kusma ve mide bulantısı Kasıklarda, kalçada, uyluklarda ve karında ağrı Cinsel ilişki sırasında ağrı hissi ve göğüslerde hassasiyet artışı Adet görememe, ağrılı adet dönemi ve adet döngüsü düzensizliği Kiloda anormal artış İdrar yollarında şikayetler Hamile kalmada güçlük Kitlenin ele gelmesi Yukarıdaki belirtilerin görülmesi durumda vakit kaybetmeden hekime başvurulmalı ve tedavi planı uygulanmalıdır. Bunlara ek olarak görülen ciddi semptomlar; şiddetli ağrı, iştahta azalma ve yüksek ateştir. Belirti göstermese bile varlığı tespit edildikten sonra yumurtalık kanserine dönüşmemesi ve büyümesinin önlenmesi için hasta takip altına alınabilir.
Yumurtalık Kisti Türleri Nelerdir? Kadınlarda rahmin iki tarafında bulunan yumurtalıkların işlevi, östrojen ve progesteron hormonlarını üretmesidir. Üreme sistemleri için yüksek öneme sahip olan bu bezlerde etrafında kist oluşturan içi sıvı dolu dokular oluşabilir. Bu dokular yumurtalık kisti olarak adlandırılır. Yumurtalık kistlerinin çeşitleri ise şu şekildedir:
Folikül Kisti Genellikle genç yaşlardaki kadınlarda çok sık görülen, belirti göstermeyen bir kist türüdür. Adet döngüsünde çatlamadan gelişip büyüyen yumurtalar folikül kisti oluşumuna neden olur. Herhangi bir belirti vermeyen bu dokular genellikle 2-4 cm boyutlarındadır. Adet olmayla birlikte kaybolduğu için tedavi uygulaması gerektirmez.
Korpus Luteum Kisti Adet döngüsünde yumurtlama zamanı yaklaşıkça yumurta hücreleri olgunlaşır, bu süreçte korpus luteum olarak adlandırılan bir doku oluşturur. Normalde adet olunca bu doku parçalanarak vücuttan atılır. Atılmaması halinde içinde sıvı birikimi yaparak kist oluşmasına neden olur. Kist ortalama 3-5 cm büyüklüğündedir. Bu kistler hormon salgıladığı için adet döngüsünün bozulmasına ve düzensizlik oluşmasına neden olur. Herhangi bir komplikasyon geliştirirse tedavi uygulanan kist türüdür.
Endometrioma (Çikolata Kisti) Çikolata kisti olarak adlandırılan bu kist türü, rahmin iç duvarını kaplayan endometrium dokusunun rahim dışında gelip büyümeye başlamasıyla oluşur. Genellikle yumurtalıklarda gelişen bu dokuların içi çikolata kıvamına benzer bir sıvıyla dolu olduğu için halk arasında çikolata kisti olarak adlandırılır. En belirgin semptomları düzensiz ve sancılı adet dönemidir. Sürekli büyüyen bir yapıda olduğu için tedavi edilmemesi durumunda kısırlık riskinin ortaya çıkmasına neden olur. Bu durumlarda cerrahi işlemle müdahale edilir.
Dermoid Kist Genellikle 30 yaş ve üzerindeki kadınlarda embriyonel dönemde meydana gelen bir kist türüdür. Embriyonel dönem hamilelik sürecinin ilk 2-8 haftasıdır. Bu süreç içerisinde meydana gelen durumlardan kaynaklı oluşur. Embriyonun gelişiminde oluşan bu kistlerin içi genellikle sarı renkteki sıvılarla kaplıdır. Kist içerisinde kıl, kemik, yaş, diş, deri ve sinir gibi yapılar bulunabilir. Herhangi bir semptom oluşumu gözlenmeyen bu kist türü, kansere dönüşme riski taşır. Komplikasyona neden olması halinde cerrahi işlem uygulanarak alınır. Belirti görülmemesi halinde düzenli olarak takip edilir.
Seröz Kistadenom Tümör olarak bilinen seröz kistadenemları genellikle üreme evresindeki kadınlarda görülmektedir. 5-15 cm büyüklüğünde ve içi berrak bir sıvıyla doludur. Herhangi bir belirti vermeyen bu kist türü iyi huylu tümör olarak bilinse de zamanla vakaların %30’unda kötü huylu kansere neden olmaktadır. Semptom göstermediği için doktor muayenesi sırasında teşhis edilir. Kendiliğinden vücuttan atılmadıkları için cerrahi işlem gerekir.
Müsinöz Kistadenom Yumurtalıklarda görülen en büyük tümör olan bu kistlerin boyutu 30 cm’ye kadar büyüyebilir. İyi huylu kistlerin neredeyse 4’te 1’i bu müsinöz kistadenomlarından oluşur. Bu kist türü de vücuttan atılamadığı için cerrahi işlem uygulanarak alınır.
Yumurtalık Kisti Tanısı Nasıl Konur? Karın ve kasıklarda meydana gelen ağrı şikayetiyle doktora başvuran hastalara başta fiziki muayene olmak üzere çeşitli tanı yöntemleri uygulanır. Uygulanan yöntemler şu şekildedir:
Ultrasonografi: Yüksek frekanslı ses dalgaları kullanılarak kistin yeri ve durumunun tespit edilmesinde kullanılan en yaygın görüntüleme tekniklerinden biridir. Doppler Ultrasonografi: Karından ya da vajinal yoldan uygulanan bu yöntem renkli ultrason olarak da bilinmektedir. Kistin dağılımı ve damarlanmasının incelenebilmesi için kanda yer alan kırmızı kan hücrelerinin çarpma sesinin ses dalgalarına yansımasına bakılarak ölçülür. Bilgisayarlı Tomografi: Tıp literatüründe CT taraması olarak adlandırılan bu yöntem iç organların anatomik yapısı ve görüntülerinin elde edilebileceği bir yöntemdir. Kan Testi: Yumurtalık kanserinin olması durumunda kandaki CA125 değeri çok yüksek seviyede çıkmaktadır. Bu değerin seviyesine bakarak kist ve tümör varlığı tespit edilebilir. Hastanın yumurtalıklarında kist varsa bu ölçüm birimi olması gerekenden 3 kat daha yüksek görülür. Aynı zamanda değerlendirmeye HE4 ölçüsü de katılır. İki değer de normalden yüksek seviyelere sahipse tutarlı bir sonuç elde edilebilir. Laparoskopi: Göbek deliğinin yakınındaki bir bölgeden ufak bir kesi açılarak küçük bir kamerayla üreme organlarının görüntülenmesi işlemidir. Tanı yöntemlerinden biri olan bu uygulamayla aynı zamanda tedavi yapmak mümkündür. Yukarıdaki işlemlerden sonra kistin kötü huylu olduğu soncuna ulaşılırsa MR gibi teknikler uygulanarak kistin diğer organlara etki edip etmediği, baskı yaptığı alanlar ve kanserin evresi saptanır.
Yumurtalık Kisti Kadınlarda Hangi Yaşlarda Görülür?
Farklı yaş gruplarına göre görülen yumurtalık kisti türü değişiklik gösterebilir. Kistin türünün ne olduğu fark etmeksizin uygulanan tüm tedavi yöntemleri yaş faktörüne göre belirlenir. Yumurtalık kisti genellikle üreme çağındaki kadınlarda ergenlik ve menopoz döneminde gelişim gösterir. Menopoz döneminde görülen kistlerin sıklıkla kötü huylu tümör olma özelliği göstermesinden dolayı takip altına alınmalı ve gerektiğinde cerrahi işlemlerle müdahale edilmelidir.
Ergenlik döneminde rastlanan kistler genel olarak hormon düzensizliğine bağlı olarak oluşan fonksiyonel kistlerdir. Bu türdeki dokular zaman içerisinde kendiliğinden kaybolarak vücuttan atılır. Kadınların üreme evresinde görülen kist türleri genellikle; çikolata kisti, korpus luteum, seröz kistadenomdur. Dermoid kistler ise doğuştan meydana gelir ve erken yaşlarda teşhis edilir.
Yumurtalık Kisti Tedavisi Nasıl Yapılır? Çeşitli nedenlere bağlı olarak yumurtalıklarda oluşan kistlerin türüne ve hastanın yaşına bağlı olarak farklı tedavi yöntemleri uygulanır. Genellikle yumurtalık kistlerinde herhangi bir belirti görülmez. Bu bakımdan doktor muayenesi yapılana kadar kişi hastalığın varlığından habersiz olabilir.
Yumurtalıklarda biriken kanlar zaman içerisinde kist oluşumuna neden olur. Kist büyüklüğü 3 cm’den küçükse ve herhangi bir şikâyete neden olmuyorsa kiste müdahale edilmez. Fakat 3 cm’de büyükse, kişiye rahatsızlık veriyorsa ve hamile kalma durumuna engel bir durum teşkil ediyorsa cerrahi müdahale yapılır.
Fonksiyonel kistler, folikül kistleri ve hamilelik sürecinde meydana gelen kistler kendiliğinden vücuttan atılacağı için tedaviye gerek duyulmaz. Tümöre dönüşen kötü huylu kistler, agresif seyir izleyen kistler ve çikolata kistleri tedavi gerektiren, ilerlemesi durumunda kişinin sağlığında risk oluşturan durumlardır.
Tedavide yumurtalık kistinin gelişmesini engellemek için jinekolog tarafından doğum kontrol ilaçları reçete edilir. Kist menopoz döneminde görülüyor ve büyümeye devam ediyorsa kötü huylu dokuya dönüşmesi riski bulunduğu için cerrahi uygulamalarla müdahale yapılmaktadır. Kist büyüklüğüne bağlı olarak laparoskopi yöntemi kullanılarak kapalı ameliyat uygulanır.
Yumurtalık Kistinde Cerrahi Uygulama Gerektiren Durumlar Nelerdir? Yumurtalık kistinin ilerlemesi ve kötü huylu dokuya dönüşme riski bulunması durumunda hastalığın seyri için takip altına alınır. Kist 3-5 cm’den büyükse, sürekli olarak büyüme gösteriyorsa ve kişinin yaşam kalitesini azaltan ciddi semptomlar gösteriyorsa kanser şüphesinden dolayı cerrahi müdahale uygulanabilir. Cerrahi uygulama gerektiren kistlerin özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
Boyutunun 3-5 cm’den büyük olması Sürekli büyümeye devam eden bir yapıda olması Şiddetli semptomlar göstermesi Dokunun kötü huylu olma riskinin bulunması İlaç tedavisine yanıt vermemesi Yırtılma, patlama ve burkulma riski taşıması Diğer organlara baskı oluşturması ve hamile kalma için risk barındırması Hastaya yapılan detaylı tanı yöntemlerinden sonra yukarıdaki durumların görülmesi halinde cerrahi müdahale uygulanmaktadır. Uygulanan yöntemlerden biri laparoskopi diğeri ise laparotomidir. Her ikisi de tanı yöntemleri olsa da laparoskopi kapalı ameliyat, laparotomi açık ameliyat uygulamasıdır.
Yumurtalık Kistinde Kanser Tedavisi Nasıldır? Yumurtalık kistinin ilerleme gösterip tümöre dönüşmesi durumunda genellikle cerrahi yöntemle müdahale edilir. Menopoz döneminde daha sık görülen bir durum olsa da her yaştaki kadında meydana gelebilir. Hastada yumurtalık kanserinden şüpheleniliyorsa ultrason gibi gerekli yöntemlerle kötü huylu kanser dokusu tespit edilir.
Yumurtalıktaki kanser dokusu çok çabuk yayılıp gelişim gösteren bir yapıya sahiptir. Bu bakımdan erken teşhis edilmesi ve diğer organlara baskı yapmasının engellenmesi oldukça önemlidir. Kanser tanısı konulabilmesinin net göstergesi dokunun sert kısmının sıvı kısmından fazla olması yani katılaşmış bir yapıya sahip olmasıdır.
Kistin büyüklüğü ve konumu tespit edildikten sonra cerrahi işlemin diğer organlara zarar verme ihtimali bulunuyorsa öncelik olarak kemoterapi uygulamasıyla kötü huylu doku küçültülür. Cerrahi işlem için uygun boyuta geldiğinde laparotomi uygulanarak kistin tamamı temizlenir. Kanserli hücre yumurtalığın tamamına etki eden boyuttaysa yumurtalıkların tamamı alınabilir.
Yumurtalık Kistleri Hamileliğe Engel Midir? Yumurtalık kistlerinin bazı türleri hamileliğe engel olurken bazılarında herhangi bir risk bulunmaz. Geçici durumdaki fonksiyonel ve folikül kistler hamilelik için herhangi bir engel oluşturmamaktadır. Çikolata kisti ise çevresindeki dokulara zarar verebildiği ve kanamaya neden olduğu için erken müdahale edilmemesi halinde hamileliğe engel oluşturabilir.
Ankara Yumurtalık Kisti Tedavisi Fiyatları 2023 Yumurtalık kisti tedavisinde fiyat belirlerken; tercih edilen doktorun deneyimi, sağlık kliniği, kistin boyutu, kistin türü, uygulanan tanı yöntemleri gibi pek çok faktöre bağlı olarak değişiklik gösterir. Hekim tarafından hastanın ön muayenesi yapıldıktan sonra fiziki muayene ve gerekli görüntülenme işlemleri uygulanır.
Tanı belirlemede kullanılan görüntülenme yöntemleri hastanın yaşı ve şikayetlerine bağlı olarak kişiden kişiye değişebilir. Uzman jinekolog muayenesi yapılmadan herhangi bir fiyat belirlenmesi tanı konulmadığı için mümkün değildir.
