Ankara Gebelik Takibi

Gebelik Takibi Nedir? 

Gebelik takibi, anne ve bebeğin gebelik sürecini en iyi şekilde atlatmaları adına yürütülen çalışmalardır. Gebeliğin ilk anından doğum sonrası sürece kadar farklı aşamalarda gebelik takibi gerçekleştirilir. Bebeğin gelişimi ve annenin vücudunda görülen değişimler, annenin bu sürece daha iyi adapte olması gebelik takibinin öncelikleri arasında yer alır. Gebelik takibi idrar ve kan testlerinin sonucunda gebelik tanısı konulmasının ardından başlayabilir. Ve yaklaşık 2 hafta kadar sonra ultrason yardımı ile gebelik kesesi görülebilir. 

Bu süreçte ultrasonda gebelik kesesinin rahimde ya da rahmin dışında olup olmadığı tespit edilir. Böylece dış gebelik olma ihtimali değerlendirilir. Ardından gelen 1. hafta ya da 2. haftada vajinal ultrason yardımı ile bebeğin kalp atışları dinlenir. Bir sonraki adımda ise annenin sağlık durumunu ve sürece karşı durumunu tespit etmek adına kan ve idrar testi gibi genel testler uygulanır. Bu testlerin ardından kan uyuşmazlığı ya da şeker veya tiroid gibi rahatsızlıkların olup olmadığı tespit edilmeye çalışılır.  

Gebelik Takip Nasıl Yapılır? 

Gebelik takibi gebeliğin tespit edilmesinin ardından bebeğin doğumundan sonraki sürece kadar uzun bir zaman dilimini kapsar. Bu süreci daha verimli hale getirmek ve genel durum değerlendirmesi yapmak adınan bebeğin gelişimine göre yapılan takip adımları da değişkenlik gösterir. 10-14 hafta, 16-18. hafta, 20-24. hafta gebelik takibi gibi haftalık periyotlara göre planlama gerçekleştirilir. Bu periyotların her birisi farklı detaylara dikkat etmeyi gerekli kılar. Böylece anne ve bebek için bu süreci en rahat şekilde atlatabilmeleri mümkün olur. 

Gebelikte bebeğin geçen süre zarfında gösterdiği gelişim farklı olur. Zamanla daha fazla gelişim gösteren bebeklerin bu aşamalarının takip edilmesi ve olası komplikasyonlara karşı öngörü oluşması adına her takip aşamasının gereklilikleri farklılık gösterir. Bu süreçte sıklıkla ultrason ile bebeğin gelişimi gözlenir ve uygun zamanlarda tarama testleri yapılır. Böylece kontrollü bir gebelik süreci geçirmek mümkün olur. 

İlk Gebelik Takibinde Hangi İşlemler Gerçekleştirilir? 

Gebelik takibi, yapılan testler sonucunda gebelik durumunun kesinleşmesi ile başlar. İlk 14 hafta kontroller, bebek ve annenin sürece adapte olması için kritiktir. Gebelik takibine ilk başlandığı anda gebeden iletişim bilgileri, geçmişte görülen hastalıkların listesi, kişisel bilgileri, soy ağacı listesi gibi bilgiler istenir. Gebeliğin ilk aşamasında boy, kilo, nabız değeri, kan değeri ölçümü yapılır. Gebe genel bir muayeneden geçer. Ve bu süreçte kadın doğum uzmanları tarafından bazı test ve taramalar istenebilir. Bu süreçte istenen testler şunlardır; 

Gebelik takibi süresi içerisinde yer alan haftalık kontroller çok önemlidir. 10-14. haftalık kontroller ile başlayan periyotlar 40. hafta ve sonrasına kadar devam eder. Bu periyotlarda dikkat edilen noktalar şunlardır; 

10-14 hafta kontrolleri  

İlk aşamada ultrason ile bebek ense kalınlığı kontrol edilir. Bu adım Down Sendromu gibi hastalıklara karşı önlem olarak görülebilir. İkili tarama testi bu süre diliminde gerçekleştirilir. Böylece bebekte görülebilecek hastalıkların önlenmesi ya da kontrollü olarak gelişim süreci takip edilir. 

16-18. Hafta Kontrolleri 

Bu haftalar arasında yapılan kontrollerde üçlü tarama gerçekleştirilir. Bebeğin gelişimi ultrason ile kontrol edilir. Yapılan tarama testinde olması gerekenden yüksek sonuç çıkarsa amniyosentez yapılmasına karar verilebilir. Amniyosentez testi bebeğin anne karnında bulunduğu sıvıdan numune alınarak yapılır. Bu işlemin amacı tarama sonuçlarının teyidini almaktır. 

20-24. Hafta Kontrolleri 

Bu haftalar arasında bebeğin iç organlarında büyük bir gelişim tamamlanmış olur. Böylece ultrasonda detaylı bir tarama gerçekleştirilebilir. Bu tarama radyolog tarafından yapılır ve bebekte görülebilecek tüm hastalıkların tespit edilebilmesinde etkilidir. 

24-28. Hafta Kontrolleri 

Gebelik sürecinde annede gebeliğe bağlı olarak görülebilecek şeker hastalığına karşı testler yapılır. Şeker yüklemesi ile uygulanan bu işlem gebelik şekeri durumunun tespit edilmesi için önemlidir. Yapılan bu işlem sonucunda anne adayında şeker hastalığı görülmesinin bir diğer adı da gestasyonel diyabet olarak belirtilir. Ayrıca gebelik döneminde görülebilen kan uyuşmazlığı sonucu gebeliğin 28.haftasında tespit edilebilir. 

28-36. Hafta Kontrolleri 

Bebeğin gelişimi ultrason ile takip edilmeye devam edilir. Bu kontrol süresince daha çok annenin idrar yolu enfeksiyonu gibi genel durumları incelenir. Kilo ve tansiyon takibi de bu haftalar arasında edilen kontrollerdir. 

36 Hafta ve Sonrası Kontroller 

36. hafta doğum yöntemine karar verildiği zaman dilimidir. Kadın doğum uzmanı tarafından yapılan tetkikler sonucunda normal doğuma ya da normal doğuma engel olan durumlarda sezaryen doğuma karar verilir. Bebeğin gelişimi ve genel durumunu tespiti için NST testi yapılır. 36. haftadan sonra haftalık olarak gerçekleştirilen NST testi 40. haftadan sonra 2-3 günde bir olarak periyotlar halinde yapılır.  

40. Hafta ve Sonrası Kontroller 

40. haftaya girildikten sonra gebe, 2-3 gün aralıklarla doktor kontrolüne gelir. Eğer ki 40. haftayı geçmiş ve belirtilen tarihte doğum belirtileri gösterilmiyorsa gebe hastaneye yatırılabilir. Doğum aşamasını başlatacak takviye ilaç tedavisi ile süreç hızlandırılabilir. 

Gebelikte Tarama Testi Nedir? Neden Yapılır? 

Gebelik tarama testi, gebelerin kromozom anomalili bebek doğurma durumlarının tespit edilmesi ve kontrollerin yapılması için gerçekleştirilir. İkili, üçlü ve dörtlü tarama testi olarak uygulanır. Bu testlerin sonuçlarının olası yapısal sakatlıkları tespit edemediği belirtilir. Tarama testleri gebe üzerinde doğrudan zararlı etki göstermemekle birlikte sonuçlara göre farklı müdahaleler gerekebilir. 

İkili Tarama Testi Nedir? 

Hamileliğin ilk üç ayında gerçekleştirilen ikili tarama testi bebeğin kromozom gelişiminde olası bir anormallik durumunun tespit edilmesi için yapılır. Gebeden istenen kan sonucuna göre ikili tarama testi gerçekleştirilir. Kromozomal anormallik görülmesi, bebeğin fetüs içinde veya doğum sonrası yaşam süresi içerisinde sağlık sorunları yaşamasına sebep olabilir. İkili tarama testi Down Sendromu başta olmak üzere Edward Sendromu gibi rahatsızlıkların önceden tespit edilmesi üzerinde etkili olabilir. 

Üçlü Tarama Testi Nedir? 

Üçlü tarama testi, HCV, E3, AFP değerlerine bakılmak üzere anneden kan örneği alınarak uygulanır. Bu değerler, bebeğin anne karnındayken Down Sendromu ya da Trizomi 18 gibi olası rahatsızlıkların tespit edilmesi hakkında bilgi verir. Genel itibari ile 100 bebek üzerinde yapılan üçlü tarama testinin 60-65 oranında doğru sonuç saptadığı belirtilir.  

Dörtlü Tarama Testi Nedir? 

Gebelik süresinde yapılan tarama testlerinin sonuncusu olan dörtlü tarama testi, gebeden alınan kan örneğine göre HCV, E3, AFP, İnhibin-A değerlerinin ölçülmesini kapsar. Bu değerlerin seviyelerine bakılarak gebelik haftası ve gebenin yaşı gibi parametrelerin bir araya getirilmesinden dolayı dörtlü test adı ile anılır.  

Tarama Testleri Hangi Zaman Diliminde Yapılır? 

Yukarıda belirtilen sürelere ek olarak gebeliğin 11 ile 14. haftaları arasında ikili tarama testi yapılma süresini kaçıran gebelerin 16-18. hafta aralığında ikili tarama yerine dörtlü tarama testi yaptırmaları daha uygun olarak görülür. 

Gebelik Takibi Neden Önemlidir? 

Gebelik takibi, bebek gelişiminin kontrol edilmesi ve gebelik sürecinin sorunsuz bir şekilde sonlandırılması için uygulanır. Gebelik takip süresinde bebek kadar anne adayının da sağlık durumları değerlendirilir. Gebelik takibinde yapılan gerekli test ve taramalar ile bebekte ya da anne adayında görülebilen olası sağlık sorunları için erken teşhis konulabilir. Ve duruma göre tedavi yöntemi belirlenerek sürecin daha iyi geçirilmesi sağlanabilir. 

Gebelik takibi gebeliğin tespit edilmesi ile başlayan uzun bir yolculuğu kapsar. Böylece gebeliğin ilerleyen aşamalarında görülebilecek vitamin, demir eksikliği gibi durumlara karşı takviyeler yapılabilir. Aynı zamanda bebeklerde görülebilen kromozomal anormallikler de tespit edilebilir. Dolayısıyla bebek ve anne adayının gebelik sürecini daha iyi atlatabilmeleri adına gebelik takibinin gerekliliklerine uymaları önemlidir.